Το Πιερικό χωριό Καταχάς, του Βασίλη Γρηγοριάδη

Ερασιτέχνης ερευνητής ο συγγραφέας (κλικ εδώ), δε φιλοδοξεί να γράψει επιστημονικό πόνημα, αλλά να διασώσει την ιστορία του χωριού του, 
του Καταχά Πιερίας (εδώ), και τα καταφέρνει θαυμάσια, συμπληρώνοντας την  παλαιότερη αξιόλογη απόπειρα του Ιορδάνη Ελευθεριάδη, την οποία παρουσιάσαμε εδώ.
Παραθέτουμε απόσπασμα από τον πρόλογο, ενδεικτικό των προθέσεων 
και των στόχων του:
-Ο αναγνώστης του ανά χείρας πονήματος ας έχει υπόψη του ότι οι παραλείψεις και τα λάθη, σε μια καταγραφή ιστορίας που καλύπτει χρονικό διάστημα ενός 
και πλέον αιώνα, είναι ανθρωπίνως αδύνατο να αποφευχθούν. Δεν αποκλείω 
το γεγονός οτι κάποια κενά ή ακόμα και κάποιες όχι απόλυτα ακριβείς αναφορές από μη πλήρως εξακριβωμένες πληροφορίες να υποπέσουν στην αντίληψή του, πράγμα για το οποίο ζητώ εκ των προτέρων συγγνώμη. Εκείνο που έχει ιδιαίτερη νομίζω σημασία είναι η εργώδης προσπάθεια για την όσο γίνεται μεγαλύτερη προσέγγιση της αλήθειας, επιδίωξη που θεωρώ ότι, κατά ένα μεγάλο μέρος,
 έχει επιτευχθεί. 

Ιστορικού και λαογραφικού ενδιαφέροντος, το βιβλίο καλύπτει τις αναζητήσεις των παλιών και των νέων κατοίκων του Καταχά σε ό,τι αφορά τις ρίζες τους και τον τόπο καταγωγής τους, παλαιότερο και σύγχρονο...Πιστεύω όμως ότι δε θα αφήσει αδιάφορο και τον αναγνωστη, που αρέσκεται να περιδιαβάζει σε τόπους με πολύχρονη, πονεμένη ιστορία, όπως είναι τα προσφυγοχώρια της ελληνικής υπαίθρου και προπαντός της Μακεδονίας.

Στάθηκα ιδιαίτερα στην ενότητα Ιστορικά ανέκδοτα του Καταχά (πραγματικά και όχι φανταστικά), ιστορίες που αποκαλύπτουν το θυμοσοφικό ποντιακό χιούμορ και τον αυτοσαρκασμό των λαϊκών ανθρώπων, μακριά από τα νεότερα δήθεν ποντιακά ανέκδοτα. Παραθέτω ένα χαρακτηριστικό δείγμα:
                            Άλλο μέρος κι έβραν;
Σ' αράν' τη Πιπέρ' ούλ' εντάμα τιζεύνε τον καπνόν. Αναχάπαρα,
 ο Παναγιώτης ερχίνεσεν να μουρμουρίζ' και να βλαστημά.
Ερωτά 'τον η γαρή ατ' η Μέλη:
-Ντ' έπαθες, Παναγιώτη, και βλαστημάς;
-Ντο να έπαθα; Ερθαν εκάτσαν σο μυτί μ' δυο μυίας κολλημένα τ'αφορεσμενα. Αλλο μέρος κι έβραν, απάν σο μυτί μ' έρθαν να γαμίουνταν;