MICHAEL CURTIS FORD - Η ΚΑΘΟΔΟΣ ΤΩΝ ΜΥΡΙΩΝ

Το ιστορικό μυθιστόρημα συμπεριλαμβάνεται ανάμεσα στις πρώτες αναγνωστικές προτιμήσεις μου, πιστεύω ότι μέσα από τη λογοτεχνική αφήγηση ο αναγνώστης εμπεδώνει ακόμη καλύτερα το ευρύτερο πλαίσιο του ιστορικού γίγνεσθαι και της ερμηνείας του. Η Κάθοδος των Μυρίων μας παίδεψε τόσο πολύ στα μαθητικά γυμνασιακά χρόνια, ας την απομυθοποιήσουμε και ας την αθωώσουμε, διαβάζοντας την ενδιαφέρουσα εκδοχή του λογοτέχνη για το θέμα.
Αντιγράφω απο το εξώφυλλο:
--Η διήγηση ξεκινά με τις διαμάχες για τη διαδοχή της Περσίας. Όταν ο Δαρείος ο Β' πεθαίνει, στο θρόνο τον διαδέχεται ο γιος του ο Αρταξέρξης. Όμως ο αδερφός του Αρταξέρξη, ο Κύρος ο Νεότερος, εποφθαλμιώντας την εξουσία, συγκεντρώνει στρατιωτική δύναμη από εκατό χιλιάδες Πέρσες και δεκατρείς χιλιάδες Έλληνες, κυρίως Σπαρτιάτες και κατευθύνεται εναντίον του.
Το 401 π.Χ.  οι δυο στρατοί συγκρούονται στα Κούναξα κοντά στον ποταμό Ευφράτη. Ο Κύρος σκοτώνεται στη μάχη και ο στρατός του κατατροπώνεται. Οι Έλληνες του Ξενοφώντα απομένουν μόνοι σε μια αφιλόξενη και εχθρική γη, χωρίς τρόφιμα, με κατεστραμμένο οπλισμό, χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από την πατρίδα...
Μέσα από αμέτρητους κινδύνους και ταλαιπωρίες, με μόνο εφόδιο το ανεξάντλητο ψυχικό του σθένος, ο Ξενοφώντας κατορθώνει να φέρει τους άντρες του από τη Βαβυλώνα στη θάλασσα, που θα τους οδηγήσει τελικά στην πατρίδα...

Παραθέτω χαρακτηριστικά αποσπάσματα από το μυθιστόρημα, 
δείγματα όμορφης  λογοτεχνικής γραφής:
Ο Σωκράτης περιφερόταν ανάμεσα στους πάγκους της κατάμεστης αγοράς, τρυπώνοντας μέσα στα μαγαζιά των εμπόρων που γνώριζε, πιάνοντας απαλά στα χέρια του φρούτα  ή σανδάλια ή πήλινους λύχνους και σχολιάζοντας κυρίως την ποιότητά τους. Κουνούσε το κεφάλι του και χαμογελούσε σε όλους, ακόμα και σε αυτούς που ήξερε οτι τους ενοχλούσε η απαξία του για τα υλικά αγαθά ή έβρισκαν επικίνδυνο τον τρόπο σκέψης του για τα ζητήματα αυτά. Στις άσκοπες αυτές περιπλανήσεις του συνοδευόταν από μικρή παρέα νεαρών, οι περισσότεροι γόνοι καλών οικογενειών, όπως φανέρωναν τα ρούχα τους. Όταν αντιλήφτηκε την παρουσία μας όμως, μια που σπάνια καθυστερούσαμε, ο Σωκράτης προσπέρασε τους άλλους και έτρεξε κοντά μας, εκπληκτικά ευκίνητος για την ηλικία του και τη διάσταση της κοιλιάς του, που δεν είχε μικρύνει καθόλου με τα χρόνια. Δεν είχε αλλάξει σχεδόν καθόλου από τότε που τον πρωτογνωρίσαμε, παρά μόνο τα μάτια του θα έλεγε κανείς ότι είχαν ένα ακόμα πιο εύθυμο σπινθήρισμα από πρώτα.

Ακόμη ένα απόσπασμα...
Υπάρχει μια αρχαία ελληνική λέξη, μια παράξενη και όμορφη λέξη που σπάνια χρησιμοποιείται  πια με την πρώτη της σημασία, η οποία περιγράφει τη σταδιακή επαναφορά της παλλόμενης χορδής της λύρας στο σημείο ακινησίας και ισορροπίας, αφού το έγχορδο έχει πάψει να ηχεί. Στις μέρες μας, μια πιο άσχημη σημασία έχει επιβληθεί της πρωταρχικής. Καθώς η τελευταία γλυκιά νότα της Αστερίας έσβηνε αργά μές στη σιωπή, ξαναφέρνοντας στο νου αυτή την αρχαία λέξη,  κάθε άντρας, δούλος αλλά και στρατηγός, έμεινε με κομμένη την ανάσα. Ύστερα κοιτώντας προς το μέρος μας χαμογέλασε δειλά, σηκώθηκε όρθια, γνέφοντας με σεβασμό προς τον Κύρο και γλίστρησε από το πίσω μέρος της σκηνής για να βρει την παρέα της. Οι κουβέντες των αντρών άρχισαν πάλι να γεμίζουν το δωμάτιο, αν και πιο πνιχτές αυτή τη φορά, καθώς η τραχιά τους διάθεση είχε σπάσει, έχοντας αντικατασταθεί από το ονειροπόλημα. Άπαξ και τον αγγίξουν οι θεοί, είναι δύσκολο για ένα θνητό να επιστρέψει αμέσως στους γήινους μόχθους. Το συμπόσιο άρχισε να διαλύεται έπειτα από λίγο, καθώς ο καθένας έβρισκε μια δικαιολογία, ευχαριστώντας τον πρίγκιπα και παρέχοντας εγγυήσεις για τη βοήθειά του στο μελλοντικό εγχείρημα. Ο Ξενοφώντας κι εγώ επιστρέψαμε αργά στο στρατόπεδό μας, βυθισμένοι στις σιωπηλές σκέψεις μας ο καθένας, αναλογιζόμενοι, αναμφίβολα, το ίδιο πράγμα.
Η λέξη, με κεντρίζουν οι Μούσες μου, ποια ειναι η αρχαία αυτή ελληνική λέξη που ανέφερες, με τη διπλή σημασία; Μια λέξη που υποδηλώνει όψεις τέχνης και βίας, ζωής και θανάτου, ομορφιάς και τρόμου, μια παράξενη λέξη λόγω της ικανότητάς της να συνταιριάζει ταυτόχρονα τέτοια πράγματα, μια λέξη τραγική λόγω της απώλειας της γλυκειάς της έννοιας προς χάριν μιας περισσότερο σκληρής. Μια τέτοια λεξη τόσο ταιριαστή από πολλές απόψεις με τη μικρή μου ιστορία. Αυτή τη λέξη τη σηκώνω προσεκτικά και τη βγάζω απο το μνήμα της για τελευταία φορά, με την ελπίδα ότι η πρώτη της σημασία, αυτή της ειρηνικής απόθεσης μιας ελαφρά παλλόμενης χορδής, δε θα πρέπει να ξεχαστεί χωρίς ένα τουλάχιστον νεκρικό ξενύχτι.
Η λέξη είναι καταστροφή.

Καλή ανάγνωση στους λάτρεις του είδους...