ΧΑΛΑΣΤΡΙΝΟ ΛΕΞΙΚΟ

Ενα βιβλίο βγαλμένο απ' το μεράκι του φίλου Κώστα Τσιότσκα. Είναι η δεύτερη απόπειρά του μετά τα "Χαλαστρινά παιγνίδια"(κλικ εδώ). Κι επειδή τα "μεράκια" μας ταιριάζουν, μου ζήτησε και του έγραψα τον πρόλογο του βιβλίου, τον οποίο και παραθέτω.

Πρόλογος στο Χαλαστρινό Λεξικό

Με την πρώτη δουλειά του πάνω στην παράδοση του τόπου του ο Κώστας Τσιότσκας μας ταξίδεψε στα "Χαλαστρινά παιγνίδια", σ' έναν κόσμο που χάθηκε.
Η δεύτερη ενασχόλησή του, "Το Χαλαστρινό λεξικό", επιχειρεί να διατηρήσει στη μνήμη μας τον τοπικό επικοινωνιακό γλωσσικό κώδικα, αναπόσπαστο μέρος του λεγόμενου βόρειου ιδιώματος, που για αιώνες συνέδεε γλωσσικά ορεινούς και πεδινούς πληθυσμούς των βόρειων περιοχών της πατρίδας μας.
Η μακρόχρονη σχέση μου με Χαλαστρινούς φίλους αποτέλεσε για μένα επιπλέον κίνητρο για να μελετήσω την κοινή γλωσσική πορεία του ημιορεινού τόπου καταγωγής μου, του Κολινδρού, με τη γειτονική πεδινή Χαλάστρα, την Κουλιακιά των παππούδων μου. Ηταν σαν να διάβαζα γλωσσάρι του τόπου μου.
Ο συγγραφέας δεν επιχειρεί να αναστήσει το Χαλαστρινό ιδίωμα, θα ήταν μάταιο.
Κάθε μορφή γλώσσας εξυπηρετεί τις ανάγκες της εποχής της. Γιατί θα έπρεπε ένα παιδί σήμερα να καταλαβαίνει την προτοπή "σέβα μέσα"; Το πολύ, μη χρησιμοποιώντας σωστά το ιδίωμα, να απαντούσε όπως ο εγγονός στην ανάλογη προτροπή του παππού:-"Γιατί να...σέβα";
Σε μια εποχή που ακόμα και η κοινή νεοελληνική γλώσσα δεν επιχειρεί να αντικαταστήσει εισαγόμενη τεχνική ορολογία, π.χ. στην πληροφορική, θα χαρακτηρίζαμε ουτοπία κάθε απόπειρα διατήρησης τοπικών ιδιωμάτων. Μένει η προσπάθεια "μερακλήδων", όπως ο συγγραφέας, να καταγραφεί το ιδίωμα και να βοηθήσει στην κατανόηση της εξέλιξης της γλώσσας και στην προφορική και στη γραπτή της μορφή.
Μπορούμε ακόμα να καμαρώσουμε τη διατήρηση τύπων της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, έστω και παραφθαρμένων, π.χ. σέβα (εισβαίνω), στρέχω (στέργω), δουκιούμι (δοκούμαι), κι αυτό μας βοηθάει να επιβεβαιώσουμε τον ενιαίο χαρακτήρα της ελληνικής γλώσσας μέσα στην τρισχιλιόχρονη πορεία της.
Γι αυτά και μόνο αξίζει ένα "μπράβου,αρέ,πιδί!" στο φίλο Κώστα!